Πρωτοφανής καταστροφή: ο δάκος «έφαγε» το 50% του λαδιού - Δεν θα ξεπεράσει τους 35 με 40.000 τόνους η παραγωγή

Ρ Ε Π Ο Ρ Τ Α Ζ
Χριστόφορος Παπαδάκης

Σε όλη την Ελλάδα κάνει ο δάκος... τη ζωή του! Από την Πελοπόννησο μέχρι τα Δωδεκάνησα, τα Επτάνησα και την Κρήτη... «Δώστε αποζημιώσεις στους ελαιοπαραγωγούς χωρίς καμία καθυστέρηση»... Το θέμα που η εφημερίδα  “Νέα Κρήτη” ανέδειξε προ ημερών, μέσα από τις δηλώσεις του προέδρου της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου Ανδρέα Στρατάκη μετά από συνάντηση που είχε στην Αθήνα με τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ Θεοφάνη Κουρεμπέ, σήμερα “παίζει” παντού, αφού, χθες, ανάλογο ζήτημα έφερε στη Βουλή και ο γραμματέας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Βασίλης Κεγκέρογλου.



Η εφημερίδα μας επανέρχεται σήμερα με στοιχεία από ολόκληρη τη χώρα, που δείχνουν ότι όλος ο ελαιοπαραγωγικός κόσμος πλέον βρίσκεται “στα κάγκελα” και έχει υποστεί ήδη ήττα... κατά κράτος από το λαίμαργο και επικίνδυνο έντομο, το οποίο έχει... σύμμαχό του και όχι αντίπαλο το ίδιο το... κράτος!

Πάνω από το 50% της παραγωγής ελαιολάδου σε ολόκληρο το νησί έχει ήδη χαθεί εξαιτίας του δάκου (ίσως και άλλων παραγόντων, που έχουν όμως συμμετάσχει με πολύ μικρότερο ποσοστό)... Που σημαίνει ότι, από τους περίπου 70.000 τόνους που παράγει κάθε χρόνο το νησί, φέτος είναι ζήτημα αν θα καταφέρει να βγάλει τους 35 με 40.000 τόνους, κάτι που δεν οφείλεται στον παραγωγό. Ο παραγωγός πληρώνει και έχει απαιτήσεις. Πληρώνει και την εισφορά του στον ΕΛΓΑ. Και αν δεν εξουσιοδοτήσει τον ΕΛΓΑ να μπει στον λογαριασμό του και να εισπράξει την εισφορά του μία χρονιά (με την εξουσιοδότηση να υπογράφεται ή να μην... υπογράφεται κατά την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων των παραγωγών κάθε χρόνο), τότε η εισφορά του βεβαιώνεται από τη διοίκηση του ΕΛΓΑ στη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία της περιοχής του και θέλει-δε θέλει πληρώνει και τον ΕΛΓΑ. Πού είναι η αποζημίωση του παραγωγού, όμως, όταν υποστεί ζημιές από το δάκο;

«Δεν καλύπτεται ο δάκος από το καταστατικό του ΕΛΓΑ», λέει ο Οργανισμός. Αλλά, γενικότερα, πότε πήραν αποζημιώσεις οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης και ολόκληρης της χώρας από οποιοδήποτε άλλο αίτιο; Το ερώτημα αυτό θέτουν επιτακτικά στην ύπαιθρο και προσωπικά στον Θεοφάνη Κουρεμπέ άπαντες οι αγρότες, κάτι που μπορεί να το διαπιστώσει οποιοσδήποτε βρίσκεται κοντά τους...

Από 50% και πάνω

«Από 50% και πάνω είναι οι ζημιές από τον δάκο σε ολόκληρη την Κρήτη», τονίζει στη “Νέα Κρήτη” ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Ρεθύμνου Γιώργος Κατσανέβας. Μάλιστα, ήδη φέτος το Ρέθυμνο πληρώνεται σε εξευτελιστικές τιμές το λάδι του, λόγω και της περυσινής αποτυχίας του προγράμματος δακοκτονίας. «Πουλάμε λάδι κορωνέικο σε τιμές από 2,60 ευρώ και κάτω. Κι αυτό γιατί πρόκειται για ένα και δύο οξέα. Από ’κει και πέρα, οι τρεις γραμμές σε ολόκληρη την Κρήτη, κάτι που έχει να κάνει με τη γενικότερη κατάσταση στην αγορά του κρητικού ελαιολάδου, είναι κατά μέσον όρο κάτω από τα 3 ευρώ το κιλό», λέει ο συνδικαλιστής. Σύμφωνα με τον Γιώργο Κατσανέβα, ο νέος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σταύρος Αραχωβίτης, που είναι και γεωπόνος στο επάγγελμα, θα πρέπει τώρα να το δει ζεστά το θέμα και να εντάξει στον κανονισμό λειτουργίας του ΕΛΓΑ το αίτιο “δάκος” για αποζημίωση, αφού κάθε χρόνο παθαίνουν σοβαρές ζημιές οι ελαιοπαραγωγοί χωρίς να φταίνε, εξαιτίας των κρατικών ευθυνών, οι οποίες και συντελούν στο να μην μπορεί η κάθε Περιφερειακή Ενότητα να κάνει σωστά και έγκαιρα την καταπολέμηση του εντόμου.

Συναγερμός στην Κρήτη

Για τα ζητήματα αυτά έχουν προσκληθεί σε παγκρήτια σύσκεψη στα γραφεία της Περιφέρειας Κρήτης η Ομάδα Αμπελουργών και Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης, οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών και οι κεντρικοί συνδικαλιστικοί φορείς των αγροτών και των κτηνοτρόφων. Τη σύσκεψη διοργανώνει προσωπικά ο γενικός γραμματέας της Περιφέρειας Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης για αύριο Παρασκευή, στις 10 το πρωί, στα γραφεία της Περιφέρειας. 
Στη σύσκεψη θα μπουν, όπως αναμένεται, και τα θέματα της κατάφωρης αδικίας της Κρήτης σε ό,τι αφορά τους ρυθμούς με τους οποίους βαδίζουν οι διαδικασίες αποζημίωσης των αμπελουργών για τις καταστροφές από τις βροχές του φετινού καλοκαιριού. Μάλιστα, σαν να μην έφταναν τα άλλα προβλήματα, είχαμε και την καθυστερημένη ανάθεση της εκτίμησης των ζημιών στα σταφιδάμπελα και τα οινάμπελα μόλις τις τελευταίες μέρες, με τους γεωπόνους που έχουν έρθει από διάφορες περιοχές της χώρας να ξεπερνάνε τον ίδιο τους τον εαυτό, αλλά να πηγαίνουν σε αμπέλια που δεν υπάρχουν πια σταφύλια για να τα καταγράψουν...

Στη Βουλή η αποζημίωση για δάκο

Με ερώτησή του προς τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Εσωτερικών, ο γραμματέας της Κ.Ο. Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜ.ΑΡ. και βουλευτής Ηρακλείου, Βασίλης Κεγκέρογλου, ζητά αποζημίωση των παραγωγών για τις αστοχίες του προγράμματος δακοκτονίας επί τρία χρόνια τώρα.
Αναλυτικά το κείμενο της ερώτησης έχει ως εξής: «Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για τρίτη συνεχή χρονιά δεν προχώρησε στην έγκαιρη εξασφάλιση των προϋποθέσεων για την απρόσκοπτη και αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας.
Οι ολιγωρίες α) στη μεταφορά των πιστώσεων και την έγκαιρη προμήθεια των φυτοπροστατευτικών και β) στις διαδικασίες πρόσληψης και τοποθέτησης γεωπόνων έχουν οδηγήσει σε αναποτελεσματικότητα το πρόγραμμα συλλογικής δακοκτονίας σε πολλές περιοχές της χώρας, ανάμεσα στις οποίες και η Κρήτη.
Συνέπεια των αστοχιών της συλλογικής δακοκτονίας είναι η κατακόρυφη μείωση του εισοδήματος των ελαιοπαραγωγών εξαιτίας της αναποτελεσματικότητας της συλλογικής δακοκτονίας.
Επιπλέον, λόγω του ότι πολλοί παραγωγοί προβαίνουν σε εκτέλεση δικών τους προγραμμάτων δακοκτονίας με υψηλό κόστος και αμφίβολη αποτελεσματικότητα και επειδή η απώλεια εισοδήματος αφορά μια τριετία, ερωτάστε, κύριοι υπουργοί:
- Θα ζητήσετε από τις Περιφέρειες να προχωρήσουν σε καταγραφή της μείωσης του εισοδήματος των παραγωγών λόγω αναποτελεσματικότητας του προγράμματος;
- Προτίθεστε να αναζητήσετε τρόπο αποζημίωσης και αναπλήρωσης του χαμένου εισοδήματος των ελαιοπαραγωγών;
- Τι συγκεκριμένο θα πράξετε για την αποτελεσματικότητα του προγράμματος δακοκτονίας τη νέα καλλιεργητική περίοδο;».

Ο δάκος... ενώνει τους Έλληνες

Τελικά, αν υπάρχει κάτι που... ενώνει τους Έλληνες παραγωγούς ελαιολάδου, προκειμένου να αγωνιστούν κάτω από κοινά αιτήματα, αυτό είναι... ο δάκος!
Πέρα από την Κρήτη, τις τελευταίες μέρες έχουν αρχίσει να ξεσηκώνονται και από την Πελοπόννησο... Όπως γράφει ο Γιάννης Σινάπης στο eleftheriaonline.gr, μεγάλες είναι οι ζημιές από τον δάκο μέχρι τώρα στην ελαιοπαραγωγή σε αρκετές περιοχές της Μεσσηνίας. Ξεκάθαρη εικόνα για το ακριβές μέγεθος της ζημιάς και τις συνέπειες του δάκου στην παραγωγή ελαιολάδου, ποσοτικά και ποιοτικά, θα υπάρχει με την έναρξη της συγκομιδής στα μέσα με τέλη Νοεμβρίου.

Πρόεδροι συνεταιρισμών και κοινοτήτων διαμαρτύρονται, πάντως, ότι οι ζημιές είναι ήδη μεγάλες και σημειώνουν πως παραγωγοί και περιοχές στον νομό δε θα βγάλουν καθόλου λάδι. Κάνουν λόγο για άσχημη χρονιά, ενώ δε λείπουν και οι φωνές πως θα πρέπει να αναζητηθούν αποζημιώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έτσι λοιπόν, η διαφορά στη διεκδίκηση είναι ότι οι Πελοποννήσιοι ζητούν να θεμελιώσει αίτημα η χώρα μας για καταβολή αποζημιώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Βέβαια, στο μεταξύ, ο αναγκαστικός μηχανισμός είσπραξης εισφορών του ΕΛΓΑ, που φέρει την υπογραφή των παλιότερων υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Σκανδαλίδη και Κατερίνας Μπατζελή, θα συνεχίσει να δουλεύει και για τους ελαιοπαραγωγούς, που, ενώ θα καταστρέφονται από τη μια, θα πληρώνουν από την άλλη τις εισφορές τους. Και ένα άλλο στοιχείο παραλογισμού του εν λόγω καθεστώτος είναι ότι καλούνται οι αγρότες να ασφαλίσουν τις καλλιέργειές τους... προκαταβολικά. Δηλαδή, για ένα προϊόν που δεν ξέρουν αν θα το παράγουν με τη νέα χρονιά ή αν δεν θα έχουν καθόλου παραγωγή... Κι όμως την ασφαλίζουν...

Στη Θάσο

Αντιθέτως στη Θάσο, όπου ο δάκος επίσης... παραθερίζει, οι παραγωγοί ζητούν από τον ΕΛΓΑ και όχι από την Ε.Ε. να τους αποζημιώσει και μάλιστα στο... 100%!
Ο Αγροτοκτηνοτροφικός Σύλλογος Θάσου, με ανακοίνωση που εξέδωσε πριν από μια εβδομάδα, καταγγέλλει καθυστέρηση της κυβέρνησης να χρηματοδοτήσει τη δακοκτονία, αλλά και της Περιφέρειας που αποδέχτηκε την αρμοδιότητα αυτή. Και τονίζει πως, χάρη στα παραπάνω, μεγάλο μέρος της παραγωγής ελαιόλαδου και βρώσιμης ελιάς χάθηκε και υποβαθμίστηκε το προϊόν από τις προσβολές που αναπτύχθηκαν.
Παράλληλα, επισημαίνει πως «η δακοκτονία στοιχίζει για όλο το νησί 130.000-150.000 ευρώ. Ο παραγωγός πληρώνει περίπου το 25% αυτού του ποσού, μέσω της παρακράτησης του 2% της τιμής του λαδιού που ορίζεται από το υπουργείο, δηλαδή τρία λεπτά το κιλό. Αν κοπεί η κρατική χρηματοδότηση, στόχο που επιδιώκει η κυβέρνηση, θα τριπλασιαστούν οι εισφορές των ελαιοπαραγωγών».
Ο Αγροτοκτηνοτροφικός Σύλλογος Θάσου καλεί όλους τους ελαιοπαραγωγούς του νησιού να μη συμβιβαστούν με την κατάσταση, να συσπειρωθούν στον Σύλλογο και να πάρουν μέρος μαζικά στις αρχαιρεσίες του το επόμενο διάστημα.
«Να οργανώσουμε την πάλη μας και να διεκδικήσουμε:
* Να εξασφαλιστεί η ενιαία πανελλαδικά, ολοκληρωμένη επιστημονικά άρτια και ασφαλής εφαρμογή του προγράμματος της δακοκτονίας με ευθύνη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και των υπηρεσιών του.
* Να εξασφαλιστούν τα αναγκαία κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη δακοκτονία και να καταργηθεί η εισφορά του 2% για τους μικρομεσαίους ελαιοπαραγωγούς.
* Άμεση πρόσληψη όλου του απαραίτητου επιστημονικού-τεχνικού προσωπικού (μονίμου και εποχικού) στις αρμόδιες υπηρεσίες με εξασφάλιση και των απαραιτήτων μέτρων προστασίας.
* Να εξοφληθούν τα δεδουλευμένα στους εργάτες-ραντιστές από το 2016.
* Αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ στο 100% της ζημιάς από τον δάκο χωρίς πρόσθετα ασφάλιστρα», καταλήγει.
Ανάλογες ανακοινώσεις έχουμε και από τη Λέσβο, όπως και άλλες περιοχές της χώρας.

Οι τιμές στην Κρήτη: 2,80 ευρώ κατά μέσο όρο

Χθες ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης ανακοίνωσε νέες τιμές, που όμως δε διαφέρουν σχεδόν καθόλου από την προηγούμενη καταγραφή. Κατά μέσο η τιμή του λαδιού κυμαίνεται στο 2,80 ευρώ το κιλό.
Η μόνη διαφορά βρίσκεται στη χονδρική πώληση ελαιολάδου από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Βιάννου, με τον διαγωνισμό να κατοχυρώνεται στα 3,07 λεπτά, και η αύξηση από την εταιρεία “Κολυμπάρι Α.Ε.” στα 2,90 ευρώ το κιλό, από τα 2,80 ευρώ το κιλό που απαντούσε στις 11 Σεπτεμβρίου.
https://www.neakriti.gr/article/kriti/1521520/protofanis-katastrofi-o-dakos-efage-to-50-tou-ladiou/