6,2 γιατροί στην Κρήτη ανά 1.000 κατοίκους

Μπορεί η σχέση 6,2 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους να φέρνει την περιφέρεια Κρήτης στην τρίτη θέση του "Άτλαντα Υγείας" του υπουργείου Υγείας στην Ελλάδα, αλλά στην πραγματικότητα η κατάσταση της Υγείας στο νησί μας είναι «κρίσιμη», όπως τη χαρακτηρίζουν οι γιατροί και οι εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία.



Και αυτό γιατί... γιατροί υπάρχουν, αλλά είναι ιδιώτες γιατί δε διορίζονται! Έτσι οι ίδιοι δηλώνουν ότι δεν αρκούν για τη σωστή απεικόνιση της πραγματικότητας αριθμοί όπως 9,2 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους στην Αττική, 6,6 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους στην Ήπειρο και 6,2 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους στις περιφέρειες της Κεντρικής Μακεδονίας και της Κρήτης!

Αναλυτικότερα, τα στοιχεία τα οποία δημοσίευσε η "Καθημερινή" και τα οποία αναφέρονται στο 2017 δείχνουν ότι ένας κάτοικος του Λεκανοπεδίου Αττικής, εάν χρειαστεί να επισκεφτεί γιατρό, έχει πολύ περισσότερες επιλογές σε σχέση με κάποιον που ζει σε πόλη της Δυτικής Μακεδονίας.

Άλλωστε, ο αριθμός των γιατρών που αντιστοιχούν ανά 1.000 κατοίκους στην Αττική είναι σχεδόν τριπλάσιος με τον αντίστοιχο της Δυτικής Μακεδονίας.

Το πιο πυκνό δίκτυο φαρμακείων στην Ελλάδα καταγράφεται στο νομό Τρικάλων και το πιο αραιό στην Ευρυτανία, ενώ Θεσσαλία και Ήπειρος έχουν την... τιμητική τους όσον αφορά στα διαγνωστικά κέντρα.

Και αναφέρεται ακόμη ότι δεκαετίες άναρχης ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) και η απουσία ουσιαστικών κινήτρων για την παραμονή ιατρικού προσωπικού σε αγροτικές περιοχές έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ΕΣΥ πολλών ταχυτήτων με μεγάλες γεωγραφικές ανισότητες στην κατανομή σημείων παροχής υπηρεσιών Υγείας και ακολούθως στην πρόσβαση των πολιτών σε αυτά.

Με βάση τις δύο πρόσφατες εκθέσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για τον αριθμό των εγγεγραμμένων στους Ιατρικούς Συλλόγους γιατρών και το μόνιμο πληθυσμό στην Ελλάδα, στη χώρα μας, αρχές του 2017, αντιστοιχούσαν 6,6 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους, με μεγάλες αποκλίσεις ανά περιφέρεια.

Έτσι, στην Αττική αντιστοιχούσαν 9,2 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους, δηλαδή μακράν περισσότεροι σε σχέση με όλες τις άλλες περιφέρειες της χώρας. Στη δεύτερη θέση είναι η Ήπειρος με 6,6 γιατρούς ανά 1.000 κατοίκους και ακολουθούν οι περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Κρήτης με 6,2. Τους λιγότερους γιατρούς σε σχέση με τον πληθυσμό έχει η περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (2,9 ανά 1.000 κατοίκους), αυτή του Νοτίου Αιγαίου (3,3) και η Δυτική Μακεδονία (3,5).


«Η πραγματικότητα είναι πολύ χειρότερη»

Αναφορικά με την Κρήτη, ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Νομού Ηρακλείου (ψυχίατρος στο ΠΑΓΝΗ), Βασίλης Κούδας, τονίζει ότι «αυτά τα στοιχεία έχουν να κάνουν με το συνολικό αριθμό γιατρών. Δηλαδή ιδιωτών, γιατρών του ΕΣΥ, πανεπιστημιακών κ.λπ.

Επειδή όμως εμάς μας ενδιαφέρει το Εθνικό Σύστημα Υγείας, γιατί πιστεύουμε πως μόνο ένα σωστά οργανωμένο ΕΣΥ πρέπει να υπάρχει και να μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο λαό μας, αυτό που επισημαίνουμε είναι ότι αυτό το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι αποδυναμωμένο. Δηλαδή όχι μόνο δεν έχουμε επάρκεια σε γιατρούς, αλλά αντίθετα έχουμε πάρα πολύ μεγάλες ελλείψεις...».

Στο σημείο αυτό ο συνδικαλιστής των γιατρών τονίζει ως παράδειγμα ότι «στο ΠΑΓΝΗ υπάρχουν 100 οργανικές θέσεις κενές. Και δεν έχουν καλυφθεί και ούτε πρόκειται να καλυφθούν όπως φαίνεται, με βάση και τους καινούργιους προϋπολογισμούς, που είναι ακόμα πιο μειωμένοι σε σχέση και με πέρυσι...».

Και προσθέτει ότι «ένα σύστημα υγείας για να αποδώσει δεν έχουν σημασία μόνο τα νούμερα. Θα πρέπει να αλλάξει και το καθεστώς με το οποίο προσλαμβάνονται οι γιατροί. Δηλαδή μπορεί να γίνονται προσλήψεις σε συμβασιούχους συναδέλφους, αλλά αυτοί οι γιατροί για να αποδώσουν και να βρεθούν σε θέση να προσφέρουν τα μέγιστα της δουλειάς τους χρειάζεται να περάσει ένα χρονικό διάστημα προσαρμογής. Αλλά όλα αυτά δεν υπάρχουν. Και όλα αυτά τα νούμερα δε δείχνουν επάρκεια σε υπηρεσίες υγείας...».

Ταυτόχρονα και σε ό,τι αφορά τους ιδιώτες γιατρούς, όπως τονίζει ο Βασίλης Κούδας, «με την κρίση που υπάρχει, επειδή ο κόσμος προσφεύγει κυρίως στη δημόσια υγεία, δεν είναι και στην καλύτερη περίοδο για να μπορέσουν και οι ίδιοι να βοηθήσουν...».

Αναφορικά, τέλος, με τις ΤΟΜΥ που δημιουργήθηκαν πρόσφατα στην πρωτοβάθμια υγεία, ο Βασίλης Κούδας λέει ότι «και αυτές φαίνεται ότι είναι πάρα πολύ αποδυναμωμένες. Δεν έγιναν επαρκείς προσλήψεις στις κατάλληλες ειδικότητες...».

Εξάλλου, όπως επισημαίνει, ο μεγάλος αριθμός ιδιωτικών ιατρείων δείχνει ότι, «επειδή δε γίνονται προσλήψεις στο ΕΣΥ, οι συνάδελφοι προκειμένου να βγάλουν ένα μεροκάματο γίνονται ιδιώτες...».

Και ξεκαθαρίζει, στο σημείο αυτό, ότι ασφαλώς και πολλοί από τους γιατρούς αυτούς θα θέλουν να ιδιωτεύουν. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι είναι όλοι εκείνοι που θέλουν να είναι ιδιώτες. Και προσθέτει ότι «ο μεγάλος αριθμός των γιατρών που πιθανά να υπάρχει στην Κρήτη έχει να κάνει και με τις ειδικότητες. Δηλαδή δεν υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός ειδικοτήτων. Και μπορεί στην Κρήτη να υπάρχουν πολλοί γιατροί, αλλά να υπάρχουν για παράδειγμα πολλοί μικροβιολόγοι, αλλά να μη χρειαζόμαστε τόσους μικροβιολόγους και να χρειαζόμαστε για παράδειγμα περισσότερους ψυχιάτρους και αυτοί να μην υπάρχουν. Και άρα στον τομέα της ψυχικής υγείας να έχουμε ακάλυπτες τις ανάγκες που υπάρχουν με τα γνωστά γεγονότα άρρωστων ψυχικά ανθρώπων που προχωρούν σε εγκληματικές πράξεις σε βάρος δικών τους ανθρώπων...».

Ο Βασίλης Κούδας συνεχίζει λέγοντας ότι «ακόμα και αυτοί οι αριθμοί που υπάρχουν σήμερα στα επόμενα χρόνια θα μειωθούν δραματικά, γιατί νέοι συνάδελφοι φεύγουν κατά χιλιάδες στο εξωτερικό, προς αναζήτηση καλύτερης τύχης. Και αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλές θέσεις ειδικευομένων να μένουν κενές και να μην υπάρχουν κάποιες ειδικότητες καθόλου στις επόμενες γενιές. Και πιστεύω ότι και σε αυτό το κομμάτι τα πράγματα θα χειροτερέψουν πάρα πολύ...».


Ακριβότερη η υγεία: Βαθιά το χέρι στην τσέπη

Στο μεταξύ, ιδιαίτερα σε κάποιες ειδικότητες που δεν υπάρχουν στο ΕΣΥ, αλλά και λόγω της καθυστέρησης των ραντεβού στη δημόσια Υγεία, ο κόσμος αναγκάζεται να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη όταν αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα υγείας και να επισκεφτεί τους ιδιώτες γιατρούς ή τις ιδιωτικές κλινικές.

Έτσι, λοιπόν, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ανάμεσα στα άλλα προβλήματα που προκύπτουν από το μεγάλο αριθμό ιδιωτών γιατρών, σε σχέση με τον αριθμό των γιατρών του Δημοσίου, είναι και το γεγονός ότι έχουμε ακριβότερη Υγεία στην Κρήτη όσο δε γίνεται η απορρόφηση των γιατρών από τον ιδιωτικό τομέα στο δημόσιο.

Βαθιά το χέρι στην τσέπη 

Στο μεταξύ, ιδιαίτερα σε κάποιες ειδικότητες που δεν υπάρχουν στο ΕΣΥ, αλλά και λόγω της καθυστέρησης των ραντεβού στη δημόσια Υγεία, ο κόσμος αναγκάζεται να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη όταν αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα υγείας και να επισκεφτεί τους ιδιώτες γιατρούς ή τις ιδιωτικές κλινικές. 
Έτσι, λοιπόν, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ανάμεσα στα άλλα προβλήματα που προκύπτουν από το μεγάλο αριθμό ιδιωτών γιατρών, σε σχέση με τον αριθμό των γιατρών του Δημοσίου, είναι και το γεγονός ότι έχουμε ακριβότερη Υγεία στην Κρήτη όσο δε γίνεται η απορρόφηση των γιατρών από τον ιδιωτικό τομέα στο δημόσιο. 


«Η Κρήτη είναι ανοχύρωτη» στον τομέα της στελέχωσης 

«Τα προβλήματα στο ΕΣΥ λόγω υποστελέχωσης των υπηρεσιών Υγείας είναι μεγάλα», τονίζει από την πλευρά του και ο πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων στο ΠΑΓΝΗ, Δημήτρης Βρύσαλης.
Ο συνδικαλιστής επικαλείται, εξάλλου, στοιχεία της Ομοσπονδίας Γιατρών Ελλάδας, που δείχνουν ότι «υπάρχουν περίπου 8.500 κενές θέσεις γιατρών και αυτές αποδεικνύουν ότι, αν χρειάζεται σήμερα αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, θα πρέπει να επανδρωθούν με συμβασικές ειδικότητες όλα τα Κέντρα Υγείας, να εξασφαλιστούν γιατροί ακόμα και στο τελευταίο χωριό, να αναπτυχθεί η προληπτική ιατρική και άρα, κατά τη γνώμη μας, χρειαζόμαστε κι άλλους γιατρούς. Χρειαζόμαστε περισσότερους σχολίατρους, γιατρούς Εργασίας και μια σειρά από ειδικότητες που σήμερα η ίδια αυτή η ανάπτυξη, η καπιταλιστική, τις περιθωριοποιεί. Και νομίζουμε ότι αυτή η προπαγάνδα περί υπερπληθώρας των γιατρών είναι εκ του πονηρού, γιατί ακριβώς υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε όλα τα νοσοκομεία. Μόνο στο ΠΑΓΝΗ υπάρχουν περίπου 100 κενές θέσεις μόνιμων γιατρών. Αυτό και μόνο αποδεικνύει ότι σήμερα χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Υγείας και όχι καρικατούρες όπως τις εμφανίζει η κυβέρνηση με τις εθνικές μονάδες στη γειτονιά. Να υπενθυμίσουμε ότι για όλο το Δήμο Ηρακλείου προβλέπει δύο ΤΟΜΥ για να καλύψει έναν αριθμό κατοίκων πάνω από 175.000»! 

Τα ιδιωτικά ιατρεία 

Σύμφωνα με τον “Άτλαντα Υγείας” του υπουργείου, στην Ελλάδα λειτουργούν 24.500 ιδιωτικά ιατρεία, που αναλογούν σε 2,25 ανά 1.000 κατοίκους. Στο νομό Αττικής λειτουργούν 2,98 ιδιωτικά ιατρεία ανά 1.000 κατοίκους, έναντι μόλις 0,91 στην Ευρυτανία. Λιγότερο από ένα ιατρείο ανά 1.000 κατοίκους καταγράφεται στη Σάμο, όπως και στη Φλώρινα. 
Στη Θεσσαλία και την Ήπειρο συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος αριθμός διαγνωστικών κέντρων σε σχέση πάντα με τους μόνιμους κατοίκους. Στην Ελλάδα αντιστοιχούν 0,24 διαγνωστικά κέντρα ανά 1.000 κατοίκους, αναλογία που κυμαίνεται από 0,39 στα Ιωάννινα σε μόλις 0,04 στη Φωκίδα. Το πιο πυκνό δίκτυο ιδιωτικών φαρμακείων παρατηρείται στο νομό Τρικάλων, όπου αντιστοιχούν 1,24 φαρμακεία ανά 1.000 κατοίκους, και το πιο αραιό στην Ευρυτανία, όπου αντιστοιχούν 0,30 φαρμακεία. 
Συνολικά στην Ελλάδα στο τέλος του 2016 ήταν εγγεγραμμένοι στους Ιατρικούς Συλλόγους της χώρας σχεδόν 71.000 γιατροί, ενώ για πρώτη χρονιά την τελευταία εξαετία της κρίσης και, παρά το συνεχιζόμενο brain drain, ο συγκεκριμένος αριθμός παρουσίασε αύξηση. Οι “δημοφιλέστερες” ειδικότητες είναι η Παθολογία, η Παιδιατρική, η Βιοπαθολογία, η Καρδιολογία, η Μαιευτική-Γυναικολογία και η Γενική Ιατρική, οι οποίες αποτελούν περίπου το 27% του ιατρικού δυναμικού της χώρας. Σημειώνεται δε ότι στα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. στη Γενική Ιατρική περιλαμβάνεται μία ομάδα γιατρών και ειδικοτήτων όπως οι γενικοί γιατροί, οι γιατροί Κοινωνικής Ιατρικής και οι αγροτικοί γιατροί. 
Μπορεί ο αριθμός των γιατρών στην Ελλάδα να αυξήθηκε, αλλά στο ΕΣΥ το πρόβλημα της υποστελέχωσης των υπηρεσιών παραμένει έντονο στις αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, ενώ παράλληλα έχει επεκταθεί και στα μεγάλα αστικά κέντρα. Σύμφωνα δε με την Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ), εκτιμάται ότι αυτή τη στιγμή οι κενές θέσεις ιατρών στο ΕΣΥ ανέρχονται σε 8.500. Η νησιωτική χώρα έχει σοβαρές ελλείψεις σε γιατρούς, κυρίως παιδιάτρους. 

Οι αγροτικές περιοχές 


Η άνιση κατανομή υπηρεσιών Υγείας στην Ελλάδα επισημαίνεται και στην πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ και του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου των συστημάτων Υγείας “Ελλάδα-Προφίλ Υγείας 2017”. Όπως αναφέρεται, «οι υγειονομικές εγκαταστάσεις, το προσωπικό και ο ιατρικός εξοπλισμός είναι άνισα κατανεμημένα στη χώρα, με μεγαλύτερη συγκέντρωση στις αστικές περιοχές και ελλιπή εξυπηρέτηση των αγροτικών περιοχών, γεγονός που συμβάλλει σε υψηλό επίπεδο μη ικανοποιούμενων αναγκών για ιατρική περίθαλψη. Για παράδειγμα, ο αριθμός των νοσοκομειακών κλινών οξείας νοσηλείας το 2015 (360 ανά 100.000 κατοίκους) δεν είναι μόνο κάτω από το μέσο όρο της Ε.Ε. (418), αλλά καταδεικνύει επίσης τριπλάσια διαφορά ανάμεσα στον αριθμό των κλινών της Περιφέρειας Αττικής και των αγροτικών περιοχών της Κεντρικής Ελλάδας». Σύμφωνα με την έκθεση, στην Ελλάδα η αυτοαναφερόμενη μη ικανοποιούμενη ανάγκη για ιατρική περίθαλψη λόγω κόστους ή απόστασης ή χρόνου αναμονής ανέρχεται στο 12,3% (ποσοστό όσων αναφέρουν ότι δεν έλαβαν φροντίδα ενώ είχαν ανάγκη) και είναι η δεύτερη υψηλότερη στην Ε.Ε. μετά την Εσθονία.

(ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ - "ΝΕΑ ΚΡΗΤΗ")