Επικίνδυνα βαρέα μέταλλα στο κρέας

Ρ Ε Π Ο Ρ Τ Α Ζ 
Χριστόφορος Παπαδάκης 


“Βόμβα” για όλο το μοντέλο που στηρίζει και προωθεί μέχρι σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί η αποκάλυψη της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), ως προς την υψηλή συγκέντρωση βαρέων μετάλλων στο ζωικό κεφάλαιο και τα παράγωγα κτηνοτροφικά προϊόντων των 27 χωρών-μελών...


«Επιστροφή στην παραδοσιακή κτηνοτροφία. Αυτή είναι ή πρέπει να είναι η δική μας απάντηση σε όλο αυτό το έγκλημα», είπε στη “Νέα Κρήτη” ο παιδοχειρουργός και εκπρόσωπος του Ιατρικού Συλλόγου Ηρακλείου σε θέματα Περιβάλλοντος Δημήτρης Πετράκης, που αποκαλύπτει στην εφημερίδα μας ότι για όλα αυτά τα βαρέα μέταλλα στο κρέας, ο πιο επιβαρυντικός παράγοντας έχει σχέση με τον τομέα των ζωοτροφών αλλά και του τρόπου ζωής και αναπαραγωγής των ζώων μας! 
Όπως έχει ανακοινωθεί επίσης, τα πρόσφατα ευρήματα της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) αποκαλύπτουν συχνότατα κρούσματα υψηλής συγκέντρωσης βαρέων μετάλλων στο ζωικό κεφάλαιο και τα παράγωγα κτηνοτροφικά προϊόντα εντός Ε.Ε. Τα επικίνδυνα τοξικά μέταλλα κατατάσσονται στην κορυφή της λίστας με τις ουσίες που απαντούν συχνότερα σε υπερβολικές ποσότητες. 

Πιο συγκεκριμένα, μετά από αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η EFSA κατάρτισε μια ετήσια κατάσταση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης σχετικά με την παρουσία καταλοίπων κτηνιατρικών φαρμάκων και μη εγκεκριμένων ουσιών σε ζώα και ζωικά προϊόντα. Οι κατηγορίες που καλύφθηκαν από την παρακολούθηση ήταν τα βοοειδή, οι χοίροι, τα αιγοπρόβατα, τα άλογα, τα πουλερικά, τα κουνέλια, τα εκτρεφόμενα θηράματα, τα άγρια θηράματα, οι υδατοκαλλιέργειες, το γάλα, τα αβγά και το μέλι.

Τα στοιχεία που συλλέχθηκαν για το έτος 2016 κατέδειξαν ότι τα χημικά στοιχεία, και ιδιαίτερα τα βαρέα μέταλλα, όπως το κάδμιο, ο μόλυβδος, ο υδράργυρος και ο χαλκός, κατέχουν το υψηλότερο ποσοστό ανάμεσα στα μη συμμορφούμενα δείγματα που υποβλήθηκαν στην EFSA από 27 κράτη-μέλη, αντιστοιχώντας στο 5,02% αυτών. Συνολικά, 1.131 από τα 710.839 δείγματα βρέθηκαν να μη συμμορφώνονται με τους κανονισμούς (σ.σ. δηλαδή το 0,31% όσων υποβλήθηκαν). Ως γνωστόν, το νομοθετικό πλαίσιο της Ε.Ε. έχει θεσπίσει τα ανώτατα όρια των τιμών των στοιχείων που επιτρέπονται στα τρόφιμα, καθορίζοντας προγράμματα παρακολούθησης για τον έλεγχο της παρουσίας αυτών των ουσιών στην αγροδιατροφική αλυσίδα.

Μάλιστα, τον περασμένο Δεκέμβριο η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είχε ψηφίσει υπέρ της πρότασης της Κομισιόν για τη μείωση των - υψηλών - επιπέδων του καδμίου στα λιπάσματα, προωθώντας παράλληλα τη χρήση ανακυκλωμένων υλικών για την παραγωγή λιπάσματος και τη μείωση των αποβλήτων. Οι συζητήσεις σχετικά με την επικαιροποίηση των υφιστάμενων κανόνων της αγοράς για τα λιπάσματα της Ε.Ε. - που ισχύουν από το 2003 - άρχισαν τον Ιανουάριο.
Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι στην έκθεση της EFSA αναφέρονται περιστατικά με υψηλές τιμές καταλοίπων στεροειδών σε χοίρους, βοοειδή, αιγοπρόβατα και υδατοκαλλιέργειες. Το 2016 αναφέρθηκαν υψηλότερες συχνότητες μη συμμορφούμενων δειγμάτων για μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη.

«Φύγαμε από την παραδοσιακή κτηνοτροφία» 

«Πανευρωπαϊκό» είναι το πρόβλημα, σύμφωνα με τον παιδοχειρουργό-εκπρόσωπο σε θέματα περιβάλλοντος του Ιατρικού Συλλόγου Ηρακλείου και μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Τοξικολογίας, Δημήτρη Πετράκη.

«Η καλλιέργεια των ζωοτροφών, όπως γίνεται, είτε λόγω των ψεκασμών στους αγρούς που παράγουν τη ζωοτροφή, είτε στη διαδικασία της αποξήρανσης, είτε στη διαδικασία της αποθήκευσης και της μεταφοράς και της μακροημέρευσης μέχρι να καταναλωθεί, δημιουργεί αυτά τα ζητήματα. Οι ζωοτροφές δεν είναι μόνο ο σανός. Είναι το καλαμπόκι. Είναι διάφοροι άλλοι σπόροι που έρχονται, και στην Ελλάδα υπάρχουν μεγάλες επιχειρήσεις εισαγωγής ζωοτροφών. Μεταξύ αυτών, έρχονται και ολόκληρα καράβια με σόγια, που στη μεγαλύτερη ποσότητά της είναι μεταλλαγμένη. Αλλά αυτά όλα είναι ένα παγκόσμιο πρότυπο. Είναι πολλά τα ζητήματα»... 

Μάλιστα, στο σημείο αυτό, ο Δημήτρης Πετράκης επισημαίνει: «Όταν ένα χόρτο ξεραίνεται, ανεβάζει το βάρος των ιχνοστοιχείων που έχει μέσα σαν κατάλοιπα σε σχέση με το αν ήταν σε χλωρή κατάσταση. Κι αυτό ισχύει γιατί, για να ξεραθεί ένα χόρτο ή ένας καρπός, πρέπει να χάσει το 40, το 50 ή το 60% του βάρους του. Και εκεί μέσα συμπυκνώνεται και το κατάλοιπο του φαρμάκου. Δηλαδή, το πρόβλημα που θα μεταφερθεί στο ζώο και κατά συνέπεια στο κρέας έχει να κάνει από τις ψεκασμένες με φυτοφάρμακα χορτολιβαδικές εκτάσεις που βγάζουν τις ζωοτροφές. Είναι από τα εντομοκτόνα που χρησιμοποιούν στη συντήρηση των ξηρών καρπών και τα αντιμυκητιακά που βάζουν για να μη μουχλιάζουν τα καλαμπόκια και οι διάφοροι σπόροι που χρησιμοποιούν για να κάνουν τις ζωοτροφές. Και είναι και από τη διαδικασία της αποξήρανσης. Κάθε διαδικασία αποξήρανσης ανεβάζει τους αρωματικούς υδρογονάνθρακες, οι οποίοι είναι βλαπτικοί και στα ζώα και στον καταναλωτή»...

Και προσθέτει, επίσης, ότι «από την άλλη μεριά, όλα τα φυτοφάρμακα έχουν μέταλλα, τα οποία μένουν σαν κατάλοιπα στην ξηρή τροφή. Επίσης, και τα εδάφη που καλλιεργούν έχουν μακροχρόνια αποθηκεύσει από προηγούμενες εντατικές χρήσεις φυτοφαρμάκων για δεκαετίες βαρέα μέταλλα, όπως αυτά που βρέθηκαν τώρα. Άρα το πρόβλημα, δυστυχώς, αφορά και τη χώρα μας αλλά και την Κρήτη, η οποία κάνει κάθε χρόνο τεράστιες εισαγωγές ζωοτροφών»...

Η ΜΟΝΗ ΛΥΣΗ 

«Να ξαναγυρίσουμε στη φύση» 

Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε ως παραγωγοί και ως καταναλωτές; Ο παιδοχειρουργός, εκπρόσωπος σε θέματα περιβάλλοντος του Ιατρικού Συλλόγου Ηρακλείου και μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Τοξικολογίας Δημήτρης Πετράκης, απαντά: «Θα πρέπει να γίνεται ενίσχυση της ελεύθερης βόσκησης των αιγοπροβάτων. Η Κρήτη έχει 2,2 εκατομμύρια αιγοπρόβατα. Αντιστοιχούν, δηλαδή, 4 αιγοπρόβατα στον κάθε Κρητικό. Και εμείς θα πρέπει να δούμε ποια φυσική τροφή είναι διαθέσιμη και να αναπτύξουμε την παραδοσιακή εκτροφή των ζώων και την παραγωγή ζωοτροφών στα εδάφη μας»...
Στο σημείο αυτό, ο ίδιος θεωρεί ως λανθασμένη την τακτική της τεχνητής αναπαραγωγής των ζώων. «Με τα σφουγγαράκια που βάζουν και με τις σπερματεγχύσεις, έχουμε αλλοίωση των ντόπιων φυλών, που τις καταργήσαμε και φέραμε κάποιες ξένες για να βγάζουν περισσότερο γάλα. Και αυτό έγινε προκειμένου να μας δώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση την επιδότηση. Γιατί έπρεπε το κάθε ζώο να βγάζει πάνω από 120 κιλά γάλακτος. Χάσαμε τα ντόπια μας ζώα. Φέραμε ξένες ράτσες, τα ταΐζουμε με εισαγόμενες ζωοτροφές κι έτσι η παραδοσιακή κτηνοτροφία στην Κρήτη χάθηκε. Και αυτό γιατί είναι το μοντέλο που προωθούν κύρια η Ολλανδία, η Γαλλία και η Γερμανία, που είναι οι πρώτες χώρες στην παραγωγή ζωοτροφών. Μέσα σε αυτό το μοντέλο υπάγεται να παίρνουν τα υπολείμματα από τα ξενοδοχεία, να βγάζουμε τα λίπη, τις πρωτεΐνες και τα σάκχαρα και να τα μετατρέπουμε σε ζωοτροφές μέσα από χημικές επεξεργασίες και αποξηράνσεις»... 

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΝΕΑ ΚΡΗΤΗ"