«Όπλο» η μεσογειακή βλάστηση απέναντι στα πλημμυρικά φαινόμενα

Ρ Ε Π Ο Ρ Τ Α Ζ
Χριστόφορος  Παπαδάκης

Η βλάστηση, ιδιαίτερα για την Κρήτη αποτελεί «όπλο», καθώς επικρατεί όργιο καταπατήσεων, μπαζωμάτων ρεμάτων για να περάσουν δρόμοι, αλλά και το θλιβερό φαινόμενο της υπερβόσκησης, η ανάγκη για την ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση των φυτεύσεων γίνεται ακόμα πιο ορατή, μετά τις τελευταίες πλημμύρες που αυτή τη φορά δε στοίχισαν μόνο σε περιουσίες, αλλά δυστυχώς και σε ανθρώπινες ζωές, και μάλιστα σε τέσσερις στη Μεσαρά.



Όλα αυτά λέγονται με δύο λέξεις “κλιματική αλλαγή” και περιγράφονται με τον πλέον κατανοητό αλλά και συνάμα επιστημονικό τρόπο, σε γλώσσα ωστόσο “γνώριμη” και στον τελευταίο κάτοικο της Κρήτης, από τη συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, δασολόγο Μαρία Κοζυράκη.

Μάλιστα, οι χθεσινές δηλώσεις της προς την εφημερίδα μας είχαν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα για όλους τους ανθρώπους που ζουν σε αυτό τον τόπο, αφού επεκτάθηκαν και σε ζητήματα κατάλληλης επιλογής φυτωριακού υλικού που θα μπορούσε να μας βοηθήσει να αποτρέψουμε - ή έστω να μειώσουμε - τις επιπτώσεις μιας δυνατής νεροποντής!

Τεράστια σημασία έχει η χθεσινή συνάντηση της Μαρίας Κοζυράκη με τον νέο διοικητή των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών στην Κρήτη, αντιπύραρχο Νίκο Λαγουδάκη.
Όπως χαρακτηριστικά τόνισε στη “Νέα Κρήτη”, «είπαμε με τον αρχηγό ότι οι δασικές πυρκαγιές στην Κρήτη, οι οποίες είναι μεσογειακές πυρκαγιές που συμβαίνουν σε ξηροθερμικά περιβάλλοντα και σε έντονα καιρικά φαινόμενα, πάρα πολύ δύσκολα κατασβήνονται. Είναι άγριες μεσογειακές πυρκαγιές, οι οποίες, αν μπορούν, πρέπει να ανασχεθούν. Και έτσι, δίνουμε πολλή σημασία στα έργα πρόληψης, συνεργασίας, φύλαξης και ενημέρωσης των τοπικών πληθυσμών»...


Η τεράστια σημασία της χλωρίδας

Οι πυρκαγιές, λοιπόν, συνδέονται απόλυτα... με τις πλημμύρες. Κι αυτό το λέμε δεδομένου ότι οι πυρκαγιές καταστρέφουν τη χλωρίδα και εν προκειμένω τη μεσογειακή χλωρίδα μας και, ως εκ τούτου, με την πρόληψη των πυρκαγιών προστατεύουμε τη χλωρίδα... Και από την πλευρά της η χλωρίδα αποτελεί σύμμαχό μας για την προστασία του περιβάλλοντος από τις πλημμύρες!


Ρωτήσαμε σχετικά τη δασολόγο και συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης Μαρία Κοζυράκη. Και η απάντησή της ήταν: «Οτιδήποτε συμβαίνει στα ανάντη των λεκανών απορροής χειμάρρων και ποταμών (δηλαδή στο πάνω μέρος αυτών), όπως εκχερσώσεις, υλοτομίες, καταπατήσεις, σε τέτοια έντονα καιρικά φαινόμενα τα οποία φαίνεται πως από τώρα και στο εξής θα είναι ο κανόνας ουσιαστικά, υπάρχουν οι συνέπειες και στα κατάντη (δηλαδή στο κάτω μέρος των λεκανών απορροής). Πλημμυρικά φαινόμενα, πλημμυρικές παροχές και μεγάλες στερεο-παροχές - δηλαδή και μεγάλες παροχές φερτών υλικών - τα οποία μέσα σε κοίτες ρεμάτων και ποταμών, οι οποίες επίσης έχουν καταπατηθεί, έχουν κλείσει κ.λπ., καταλήγουν στο να έχουμε δυστυχώς τραγικές καταστάσεις. Αν προσθέσουμε και το γεγονός, επίσης, ότι ο κόσμος αλλά κι εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε καλά ενημερωμένοι και δεν πιστεύουμε ότι μπορεί κάτι τέτοιο να συμβεί, υπερεκτιμούμε τις δυνάμεις μας και θεωρούμε ότι δεν μπορεί η φύση να λειτουργήσει με αυτό τον τρόπο, είμαστε υπεράνω αυτής, συμβαίνει αυτό που συνέβη στη Μεσαρά ή συμβαίνουν και άλλα λιγότερο τραγικά φαινόμενα στην ύπαιθρο. Ό,τι συμβαίνει στα ανάντη από άποψη παραβατικότητας, το έχουμε σε συνέπεια στα κατάντη, εκεί όπου υπάρχουν δρόμοι, υπάρχουν κατοικίες και μπορεί να χαθούν ακόμα και ανθρώπινες ζωές, όπως έγινε πριν μερικά εικοσιτετράωρα»...

Παρακάτω, η δασολόγος Μαρία Κοζυράκη εξηγεί ότι «σε κάθε περίπτωση το ριζικό σύστημα της βλάστησης αποτρέπει τέτοια φαινόμενα. Αλλά πάντα αυτό έχει να κάνει και με το είδος του εδάφους και με το αν είναι βραχώδες ή γαιώδες και τη σύστασή του. Και φυσικά και με το είδος βλάστησης. Μπορούμε εξάλλου να δράσουμε με αυτό τον τρόπο, έτσι ώστε να έχουμε έναν θετικό μανδύα, ώστε να κάνουμε συγκράτηση του εδάφους. Και βέβαια, όταν έχουμε μεγάλα έργα, που ουσιαστικά έχουμε πολύ μεγάλες διατομές στα έργα αυτά, μπορούμε να λειτουργήσουμε τόσο φυτοτεχνικά αλλά πολύ συχνά χρειαζόμαστε και πολύ ισχυρά τοιχία αντιστήριξης». Για όλα αυτά απαιτούνται μελέτες γεωτεχνικές, μέσα από τη συνεργασία διαφόρων γεωτεχνικών ομάδων.



Τα δέντρα και οι δυνατότητές τους

Η Μαρία Κοζυράκη απάντησε στη “Νέα Κρήτη”, όμως, χθες και για το κατά πόσον μας βοηθούν και μας θωρακίζουν οι ελαιοκαλλιέργειες στην Κρήτη. «Δυστυχώς, οι ελιές σήμερα, έτσι όπως αρδεύονται με μεγάλες ποσότητες νερού και με μεγάλη τακτικότητα, έχουν καταλήξει να γίνουν επιφανειόρριζα. Δηλαδή, να αναπτύξουν ένα επιφανειακό ριζικό σύστημα και όχι ένα βαθύ ριζικό σύστημα, γιατί παίρνουν άφθονο νερό τακτικά, οπότε δε χρειάζεται να πάνε βαθιά για να το βρούνε. Βέβαια, είναι σε κάποιο βαθμό μια μορφή βλάστησης που λειτουργεί προς αυτή την κατεύθυνση. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, αυτό που ικανοποιητικά αποτρέπει την απόπλυση των εδαφών είναι κυρίως ο φυτικός μανδύας. Είναι κυρίως τα φυτά τα χαμηλά. Δηλαδή αυτά που καλύπτουν σε σύνολο το έδαφος έτσι ώστε να αποτρέπουν την απόπλυση του εδάφους με τις ισχυρές βροχοπτώσεις. Δηλαδή, φυτά θαμνώδη και φυτά ξηλώδη με χαμηλό κορμό»...

Δέντρα, βλάστηση, χλωρίδα, πράσινο... “Όπλα” για τον άνθρωπο απέναντι στα πλημμυρικά φαινόμενα

ΚΑΤΑΠΑΤΗΣΕΙΣ

Όργιο παρανομιών στην Κρήτη

«Εκχερσώσεις, καταπατήσεις, υπερβόσκηση... Εκτέλεση έργων χωρίς να λαμβάνεται καμία μέριμνα για την αποκατάσταση των εδαφών, των πρανών και των κλίσεων και έχουμε γεγονότα όπως αυτά που είδαμε να σημειώνονται στα Χανιά κυρίως», λέει χαρακτηριστικά η Μαρία Κοζυράκη. «Στην Ελλάδα, και κυρίως στην Κρήτη που έχουμε τόσο μικρό γεωγραφικό χώρο με τόσο έντονο το συναίσθημα της ιδιοκτησίας και της καταπάτησης, οι περισσότεροι δρόμοι κυρίως στο παρελθόν, αλλά ακόμα και σήμερα, έχουν ανοιχτεί πάνω στα ρέματα. Ήταν ο μοναδικός κοινόχρηστος χώρος που υπήρχε στις δημοτικές κοινότητες και υπηρεσίες στη συνέχεια, έτσι ώστε οι περισσότεροι δρόμοι να έχουν φτιαχτεί στην κοίτη των ρεμάτων»...

Στο σημείο αυτό, η Μαρία Κοζυράκη αποκαλύπτει στη “Νέα Κρήτη” ότι από τις αρχές Ιανουαρίου, πριν συμβούν όλα αυτά, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, με εντολή Φάμελου, έστειλε έγγραφο προς τους Δήμους της Κρήτης, ζητώντας απαντήσεις για όλα τα έργα ή τις μελέτες αυτών γύρω από το νερό. «Αυτή τη στιγμή μαζεύω από όλους τους διαχειριστές ύδατος τα στοιχεία αυτά. Έχουν ανταποκριθεί οι περισσότεροι. Και μέχρι το τέλος του μήνα θα πρέπει να αποστείλουν όλα τα έργα, τις μελέτες και τις δράσεις που έχουν σε μελέτες ή σε εξέλιξη στην αρμοδιότητά τους. Αυτές είναι οι ΔΕΥΑ, οι Δήμοι, ο ΟΑΚ, οι ΔΑΟΚ και οι ΤΟΕΒ»... Και καταλήγει λέγοντας πως «αυτό το κάνουμε μετά από παρότρυνση του υπουργείου Περιβάλλοντος, ότι οφείλουμε να έχουμε τον συντονισμό για τη διαχείριση του νερού στην Κρήτη: υδρευτικό-αρδευτικό-έργα. Μαζεύουμε το σύνολο δράσεων όλων των διαχειριστών του νερού, ώστε να δούμε κατά πόσον όλα αυτά συνάδουν με το διαχειριστικό σχέδιο της Κρήτης, και αυτά που θα προκριθούν αυτά είναι εξάλλου που θα λάβουν και τη χρηματοδότηση»...
https://www.neakriti.gr/article/kriti/1536315/oplo-i-mesogeiaki-vlastisi-apenadi-sta-plimmurika-fainomena/