Η Κρήτη ξεδίψασε με το νερό που έπεσε

Πάνω από τον μέσο όρο που συνήθως έχουν πέσει στην Κρήτη στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα έχουν ήδη φτάσει οι βροχοπτώσεις και το επιθυμητό αποτέλεσμα θα ήταν να πέσουν άλλες τόσες βροχές μέχρι να έρθει η άνοιξη, για να μπορούμε να μιλάμε πλέον για πλήρη κάλυψη των αναγκών μας σε αποθέματα νερού, ώστε να έχουμε την “άνεση” που χρειαζόμαστε ως προς την επάρκεια του νερού στη διάρκεια του καλοκαιριού. Μόνο την τελευταία εβδομάδα, για παράδειγμα, το φράγμα Αποσελέμη στον νομό Ηρακλείου δέχεται σε καθημερινή βάση πάνω από 30.000 κυβικά νερού. Την ίδια ώρα, οι ελιές έχουν ξαναζωντανέψει και αναμένεται να δούμε βεντέμα ακόμα και σε λιόφυτα που για χρόνια δεν είχαν καθόλου ελαιόκαρπο, ενώ γενικότερα αμπέλια, κηπευτικά και πάσης φύσεως καλλιέργειες δείχνουν σαν να ξαναζωντάνεψαν από τον “θάνατο” της λειψυδρίας των τελευταίων χρόνων.

Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από δηλώσεις ειδικών προς τη “Νέα Κρήτη”. Συγκεκριμένα, ο αναπληρωτής διευθυντής της Περιφερειακής Μονάδας Κρήτης του ΙΓΜΕ, Γιάννης Κοϊνάκης, τόνισε στην εφημερίδα μας χθες ότι «σε ό,τι αφορά τις βροχοπτώσεις είμαστε πάνω από τον μέσο όρο των βροχοπτώσεων που πέφτουν συνήθως στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα. Και αυτό ισχύει σχεδόν σε όλες τις περιοχές της Κρήτης. Αν το υπόλοιπο διάστημα κινηθεί στον μέσο όρο, τότε θα μιλάμε για μια καλή χρονιά. Τώρα, αν δε βρέξει από τώρα και στο εξής, είναι προφανές ότι θα υπάρχει θέμα. Αλλά τα στοιχεία που έχουμε μέχρι τώρα δείχνουν ότι πάμε για μια καλή χρονιά».

Στη ερώτησή μας για τους υδροφόρους ορίζοντες της Κρήτης, ο κ. Κοϊνάκης μάς απάντησε ότι «ακόμα δεν έχει φανεί ο επηρεασμός τους. Δε φαίνεται τόσο γρήγορα. Θα πρέπει να περιμένουμε δηλαδή για να μπορούμε να έχουμε μια εικόνα. Αλλά οι βροχές που έχει ρίξει μέχρι τώρα είναι προφανώς ευνοϊκές και για την τροφοδοσία του υδροφόρου ορίζοντα. Αλλά επειδή το νερό κάνει μια διαδρομή για να φτάσει στους υδροφορείς, σαφώς και δεν μπορούμε να έχουμε ακόμα τα στοιχεία τα οποία επιθυμούμε»...
Σε γενικές γραμμές, εξάλλου, ο ίδιος θεωρεί επίσης ότι έχει πέσει και με καλό τρόπο το νερό στην Κρήτη μέχρι τώρα. «Στο μεγαλύτερό του ποσοστό, το νερό που έχει πέσει είναι με καλό ρυθμό, σε καλά χρονικά διαστήματα, επωφελώς δηλαδή. Και δεν έχει κάνει μεγάλες ζημιές, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων και σε μικρά χρονικά διαστήματα»...

Ο Αποσελέμης

Τι γίνεται όμως με το περίφημο φράγμα του Αποσελέμη; Ο πολιτικός μηχανικός, διευθυντής Υδραυλικών Έργων του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, Μάρκος Πατρελάκης, λέει στη “Νέα Κρήτη” ότι «την τελευταία τουλάχιστον εβδομάδα, και σε ημερήσια βάση, στον Αποσελέμη πέφτουν περί τα 30.000 κυβικά. Αλλά η ποσότητα αυτή στο επόμενο διάστημα θα αυξηθεί. Διότι τα νερά που πηγαίνουν στον “χώνο” στο Οροπέδιο έχουν γεμίσει τα υπόγεια κενά και αρχίζουν να εμφανίζονται μεγάλες ποσότητες από το Οροπέδιο προς τον Αποσελέμη».

Ο Μάρκος Πατρελάκης προσθέτει, εξάλλου, ότι «στο τέλος της επόμενης εβδομάδας αναμένεται να αξιοποιήσουμε τον αγωγό που είναι μες στη σήραγγα και, αν συνεχίσουν αυτές οι βροχοπτώσεις, η ποσότητα θα αυξηθεί σημαντικά»...
Για το ερχόμενο καλοκαίρι ο ίδιος είναι αισιόδοξος. «Να ελπίσουμε την επόμενη εβδομάδα πράγματι να αρχίσει να λειτουργεί ο αγωγός. Σήμερα μπήκε στη θέση του. Αλλά θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι συγκολλήσεις μες στο σαββατοκύριακο. Τη Δευτέρα έτσι θα ολοκληρώσουμε τις ρυθμίσεις στο σύστημα της ενέργειας και μέσα σε λίγες μέρες μετά θα μπορέσουμε να έχουμε έτοιμη τη σήραγγα».

Η χαρά των... καλλιεργειών

Την ίδια ώρα η φύση δείχνει να ξαναζωντανεύει. Ειδικά για τις ελιές, ήδη διά γυμνού οφθαλμού φαίνεται το αποτέλεσμα. Όπως λέει στη “Νέα Κρήτη” ο τεχνολόγος γεωπόνος Άρης Κοζής, «μέχρι τώρα τα ποσοστά της βροχόπτωσης είναι πάρα πολύ καλά. Ο καιρός έχει δείξει πάρα πολύ καλά δείγματα. Και μακάρι να συνεχίσουμε με αυτό τον ρυθμό. Να πάει δηλαδή έτσι όλος ο χειμώνας. Ήδη οι ταλαιπωρημένες ελιές που δεν ποτίζονταν έχουν αρχίσει και δείχνουν άλλη ζωντάνια. Έχει αρχίσει το φύλλωμά τους και πρασινίζει. Είναι δείγματα ενθαρρυντικά αυτά. Γιατί αρχίζουν να πετάνε καινούργια βλάστηση και θα έχουμε μια καλύτερη παραγωγή την καινούργια χρονιά».

Στο ερώτημά μας αν ο ίδιος πιστεύει ότι τα “σοκαρισμένα” ελαιόδεντρα που είχαν χρόνια να μας δώσουν καρπό θα αρχίσουν από φέτος ίσως να παράγουν, η απάντησή του είναι θετική. «Αρχίζουν και ξεμπλοκάρουν τώρα σιγά-σιγά. Αρχίζουν να ξεκιτρινίζουν από τη λειψυδρία και παίρνουν το κανονικό χρώμα της ελιάς, το πράσινο. Πιστεύω ότι θα επανέλθουν και, αν συνεχιστεί έτσι ο καιρός, ευελπιστώ ότι θα έχουμε μια πάρα πολύ καλή χρονιά»...

Αναφέρει εξάλλου ότι οι μεγάλες απαιτήσεις της ελιάς σε νερό είναι τώρα, τον Ιανουάριο με τον Φεβρουάριο. «Ευελπιστώ μάλιστα να έχουμε και πιο όψιμα νερά φέτος».
Βέβαια, χρειάζονται και τα λιπάσματα. «Τώρα βάζουμε όλα τα είδη λιπασμάτων, εκτός από τα αμμωνιακά που μπορεί να ξεπλυθούν και να χαθούν. Εκτός από εκείνα που έχουν σταθεροποιητές. Αλλά εγώ θα καλούσα τους παραγωγούς να μη βιαστούν να βάλουν τα αμμωνιακά λιπάσματα. Τώρα μπορούν να βάζουν μόνο τα σύνθετα».

Σε ό,τι αφορά τα αμπέλια και τις υπόλοιπες καλλιέργειες, ο Άρης Κοζής μάς λέει ότι «δε θα ζοριστούν στην καλλιεργητική περίοδο. Ο κάθε παραγωγός θα μπορεί να έχει την παραγωγή του με τα λιγότερα ποτίσματα»...

Αναφορικά με τις όποιες κατολισθήσεις, ο γεωπόνος καταλήγει ότι είτε σκαμμένα λιόφυτα είτε άσκαφτα φαίνεται πως δεν έχουν υποστεί ζημιές. «Αντιθέτως όλο το νερό το έχει πιει το έδαφος. Μόνο στα επικλινή εδάφη έχουμε πρόβλημα. Καλό θα είναι να κάνουν οι παραγωγοί κάποια αναχώματα για να μη φεύγουν τα χώματα και τα λιπάσματα. Από ’κει και πέρα, οι εδαφολόγοι συνιστούν να αποφεύγουμε τα πολλά σκαψίματα της ελιάς, γιατί χαλάμε τη σύσταση του εδάφους»...
https://www.neakriti.gr/article/kriti/1531571/i-kriti-xedipsase-me-to-nero-pou-epese/